Niet zo lang geleden was ik op bezoek bij Anne-Mieke Bovelett, de kleindochter van Peter Zwart. Ze vertelde uitgebreid over haar herinneringen over haar grootvader. Een van de dingen die duidelijk naar voren kwam was dat Zwart´s creativiteit zich niet beperkte tot televisie.

Bovelett: “Mijn grootvader was een grote man, met enorme handen en vingers. Hij kon alles, beeldhouwen, schilderen, hij ontwierp wandkleden, glas in lood ramen, oorkondes, verpakkingen, portretten, decors, enzovoorts. Maar hij was ook heel erg technisch en precies, repareerde auto’s tot horloges. Hij reed altijd een Mercedes, die hij zelf repareerde en bijhield. Als er een onderdeel niet meer te verkrijgen was, vroeg hij gewoon de tekeningen en maakte hij het zelf. Die auto’s waren altijd in perfecte staat.”

Wat voor alleskunner Peter Zwart was bleek ook uit de diversiteit van het grafisch werk dat Bovelett me liet zien. Dat ze die paar mappen kon laten zien, was trouwens een heel geluk. Begin februari brandde namelijk het huis van haar ouders, Joanka en Borge Ring, af. Al hun werk ging verloren, maar Bovelett had toevallig niet lang daarvoor de mappen van haar grootvader opgehaald. In die mappen ontwerpen voor tv-decors, wandkleden, schilderijen, aquarellen, portretten, verpakkingen, glas in lood ramen, onderdelen van apparaten en dan vergeet ik vast nog een aantal zaken. Uit zijn schetsen blijkt ook dat hij altijd aan het werk was. Regelmatig zijn beide zijden van een vel papier gebruikt.

Folder voor afgietsel van buste Koningin Juliana (1948), op de achterkant een deel van het storyboard voor het eerste VARA-herkenningsfilmpje (1951) - Collectie Peter en Els Zwart

Ik schreef al eerder over de schetsen voor het eerste herkenningsfilmpje voor de VARA die Peter Zwart Jr. in zijn bezit heeft (zie boven). Een deel van deze schetsen stonden op de achterkant van een brochure van een afgietsel van een door Zwart gebeeldhouwd portret van koningin Juliana. (Als je goed kijkt zie je op de bovenstaande schets de tekst: “regerings-jubileum 1898 – 1948”.) Daarvoor fietste Zwart van zijn huis in Laren naar Paleis Soestdijk, alwaar de Koningin voor hem poseerde. Bovelett: Anne-Mieke: “Na de oorlog leefde mijn grootouders in grote armoede. Ze reisden door het Gooi door met ‘de Gooise moordenaar’ [tram] met schilderijen onder de arm en probeerde ze van deur tot deur te verkopen.” Het portret van Juliana -de bestelling moest voor 15 juni 1948 binnen zijn- zal een van hun producten zijn geweest in deze periode.

Voorzijde: ontwerp van Peter Zwart - Collectie Anne-Mieke Bovelett

In de mappen van Bovelett vonden we nog zo’n dubbel gebruikt velletje. Op de ene zijde een schets van twee knielende mannen rond kruiken, mogelijk een schets voor een wandkleed, mozaïek of glas in lood raam. Op de achterzijde: het jubileumlogo voor 10 jaar televisie in 1961. Een leuke en onverwachte vondst.

De komende weken zullen er nog meer herinneringen van Bovelett en (tv-)ontwerpen van haar grootvader op het blog verschijnen.

Achterzijde: ontwerp Peter Zwart, NTS: 1961 - Collectie Anne-Mieke Bovelett