De oudste twee tv-rekwisieten zijn er nog

Repetie De toverspiegel © Beeld en Geluid

Repetie De toverspiegel © Beeld en Geluid

Van het eerste televisiespel op de Nederlandse televisie zijn alleen foto’s bewaard. Er zijn foto’s van de repetitie in het archief van Beeld en Geluid en iemand van Philips maakte bij de uitzending enkele foto’s van het beeldscherm. Op de repetitiefoto’s (hier te zien) zien we de acteurs met blaadjes tekst in de hand, de pianiste rookt een sigaretje en naast de schouw hangen twee lege schilderijlijsten.

Peter Zwart was uiteraard ook bij de repetities aanwezig, hij test bijvoorbeeld de titelkaarten die professor N.A. Halbertsma later zou gebruiken om de werking van televisie uit te gaan leggen. Maar tussendoor moet Zwart toch tijd hebben gevonden om twee portretten te maken. Hij schilderde ze in de stijl van Frans Hals – in zwart wit natuurlijk – voor de zeventiende eeuwse huiskamer in het eerste deel van het televisiespel. De portretten zijn er nog en hangen nu in het atelier van zijn dochter Joanika Ring. Het zijn vermoedelijk de oudste televisie rekwisieten die er nog zijn.

Op 2 april 1977 interviewt VARA-verslaggeefster Jeanne van Munster Peter Zwart. Ze gaat bij hem op bezoek in zijn atelier aan het Rozenlaantje in Laren waar hij zijn werk aan het verzamelen en selecteren in verband met zijn aanstaande tentoonstelling in het VARA-gebouw. Daar zijn onder andere ook de twee schilderijeen hierboven te zien en Peter Zwart vertelt daar het volgende over:

Er was een spel geschreven door Willy van Hemert en daarin ging het over ‘ver zien’. Er was een tovenaar, gespeeld door Van Dalsum die een speciale kijker had, daarmee kon je terugkijken en verkijken. Dat terugkijken, dat deden ze dus door die kijker en dan zagen ze de zeventiende eeuw. En daar had ik een decor voor gemaakt. Het was denk ik kwart voor zeven [een kwartier voor de uitzending zou beginnen] en toen kwam Erik de Vries. Hij vond eigenlijk die ene wand wel verschrikkelijk leeg. Eigenlijk ikzelf ook. Toen zei hij, “daar zou eigenlijk zo’n portret moeten hangen in de stijl van Frans Hals”. Maar ja, hoe kom je daaraan? Dat vind je niet direct. Dus ik heb in arren moede maar een stuk karton genomen en daar even a la Frans Hals een portret geschilderd. En toen de klingel begon te pingelen voor de eerste uitzending, toen werd het op de muur gehangen. Het was precies op tijd klaar. Je ziet ook wel dat het lekker vlot is geschilderd. (Bron: VARA 2-4-1977, Beeld en Geluid, TaakId 553282)