14 april 2011 stond geheel in het teken van televisievormgeving met een symposium & boekpresentatie in het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum. Het eerste exemplaar van het boek is uitgereikt, we spraken bekende ontwerpers, luisterden naar interessante sprekers en we vierden dat Frans Schupp zijn collectie overdraagt aan het instituut.
Gijs Groenteman, journalist, schrijver en presentator, was onze dagvoorzitter en leidde alles in goed banen. De eerste spreker, Jop Euwijk, onderzoeksmedewerker bij het Persmuseum, presenteerde zijn onderzoek naar het leven en werk van illustrator Eppo Doeve (1907-1981). Daarna gaf Karin van der Heiden, expert op het gebied van vormgevers-archieven, advies over het opzetten en onderhouden van een goed archief.
Jop Euwijk
Gijs Groenteman en Karin van der Heiden
Daarna werd Frans Schupp in het zonnetje gezet. Hij schonk tijdens het symposium zijn werk (voor Toppop, KRO-huisstijlen, Pisa – om maar eens wat te noemen) aan Beeld en Geluid. Een selectie uit die schenking was op 14 april ook te zien in de hal van Beeld en Geluid. Regisseur Rien van Wijk, die begin jaren zeventig samen met Schupp (e.v.a) Toppop maakte, sprak hem toe en had als verrassing een Toppop taart meegenomen en een door Schupp gemaakte titelrol. Schupp droeg zijn collectie over aan Hans van der Windt, manager acquisitie en selectie bij Beeld en Geluid.
Rien van Wijk en Frans Schupp met Toppop titelrol
Hans van der Windt en Frans Schupp
Frans Schupp
De tweede helft van de middag luisterden we naar een aantal bekende mensen uit het vak. Zoals Stephen Emmer, al ruim 25 jaar componist voor televisie. Emmer keek terug naar hoe zijn vakgebied zich de afgelopen zestig jaar ontwikkelde en vertelde hoe hij zelf in het vak terecht kwam. Groenteman sprak daarna drie bekende ontwerpers. Ten eerste was daar Willem van den Berg die als punker begon bij de VPRO eind jaren zeventig, daarna pionierde op de computer bij RTL4 en nu al vele jaren eigenaar is van bureau ‘n Berg werk. Groenteman ondervroeg ook Lydia Pees. Zij werkt sinds 1988 bij NOS grafisch ontwerp en werkte mee aan grote restylings als die van het NOS Journaal en Nederland 1. Ze maakte daarna alle reorganisaties mee en was vanaf 2002 hoofd van het Dutchview Creative Centre. De derde gast was Danny Smit. Hij is van oorsprong opgeleid als animator, maar werkte zich bij Valkieser op tot een van de creative directors. Daarna beproefte hij zijn geluk in Engeland, waar hij bijvoorbeeld de vormgeving voor de UEFA-cup en Champions League verzorgde. Daarna werkte hij terug in Nederland weer veel kleinschaliger voor MTV Nederland. Nu geeft hij leiding aan communicatie bureau Rock Agency en broadcast design studio Cape Rock.
Danny Smit, Lydia Pees en Willem van den Berg bekijken elkaars werk op het grote scherm
een volle zaal met ontwerpers, televisiemakers, studenten en liefhebbers van televisievormgeving
De dag sloot natuurlijk af met de presentatie van het boek Vorm van vermaak. Maar voor het zover was spraken we met televisiepionier Jaap Drupsteen. Hij liet een prachtige korte film zien van Norman MacLaren en Evelyn Lambart getiteld Begone Dull Care. Deze film opende begin jaren zestig zijn ogen voor de mogelijkheden voor televisievormgeving. Na het dankwoord van Roy en ondergetekende overhandigden we het eerste exemplaar van het boek aan pionier Drupsteen. Het was een feestelijke dag en langs deze weg onze hartelijke dank voor iedereen die erbij was.
Liselotte Doeswijk, Jaap Drupsteen en Roy van Vilsteren met het eerste exemplaar van Vorm van vermaak
Met dank aan Pieter Ernst Uyt den Bogaard voor de foto’s
Het lijkt een ingewikkelde taak om uit al die mensen één iemand te kiezen om het eerste exemplaar te overhandigen, maar dat was het niet. In al die gesprekken en de research bij Beeld en Geluid bleek duidelijk dat er toch echt één ontwerper is die er bovenuit steekt. Met zijn VPRO-signalen liet Jaap Drupsteen begin jaren zeventig zien wat er mogelijk was ten aanzien van techniek, beweging, geluid, vorm én inhoud. Hij liet zien dat het ontwerpen voor televisie wezenlijk anders is dan grafisch ontwerp. In plaats van beperkingen zag hij nieuwe mogelijkheden en die nieuwe mogelijkheden schept hij nog steeds. Zijn zoektocht naar de perfecte symbiose van geluid en beeld is (gelukkig!) nog niet ten einde en wij kunnen hopelijk nog veel vernieuwend werk van hem verwachten. Zoals het onderstaande geluids- en beeldkunstwerk.
Titelrol nummer 3 uit de privé collectie van Marcel van Woerkom is voor een optreden van de ‘Canadian Sweethearts’. Een populair zangduo (het echtpaar Lucille Starr en Bob Regan) in de jaren zestig. Hun single ‘The French Song’ is rond 1965 enorm populair in Nederland. De AVRO nodigt ze uit voor een optreden met Nederlands combo.
