Lokatie: Ambachtsschool (1956-1960)

Posted on 27 januari 2014 by Liselotte Doeswijk

In april 1956 huurt de NTS een leegstaand oud schoolgebouw vlak bij studio Irene. Het voormalig schoolgebouw staat op de hoek van de Schoolstraat en de Landstraat in Bussum (link naar de exacte lokatie in GoogleMaps). Het gebouw telt drie verdiepingen en biedt ruimte aan de ongeveer 18 medewerkers die bij decorbouw, requisieten en de afdeling ontwerp werken. Verder komen er nog een aantal onderafdelingen van de Technische Dienst in het gebouw.

Via Oneindig Noord-Holland, onh.nl

De decorontwerpers Peter Zwart, Fokke Duetz, Cor Hermeler en grafisch ontwerper Jan van der Does verhuizen ook naar de Ambachtsschool. Maar waarschijnlijk is dat niet direct in april 1956. Jan van der Does herinnert zich een hoekhuis, vlak naast de Ambachtsschool waar ze een korte periode met z’n vieren zitten. Van der Does: “Op de begane grond bij binnenkomst gelijk links in een klein kamertje zaten Cor Hermeler en ik. Verderop de gang rechts en links zaten Peter Zwart en Fokke Duetz, de decorontwerpers.”

Uit Wij zijn vijf (NTS, 2-10-1956)

Van der Does beschrijft waarschijnlijk de ruimte die in de NTS jubileumfilm Wij zijn vijf van oktober 1956 in beeld is (filmpje is hier te zien). Rechts zijn drie hokjes met tekentafels en bureaus van elkaar gescheiden door tussenwanden met ramen. Daarachter een brede voorkamer met zeer veel licht. Aan de ramen en indeling te zien is dit in niet in de Ambachtschool.

De ruimte waar de decorontwerpers in de NTS-jublileumfilm uit oktober 1956 te zien zijn, is waarschijnlijk al wel de Ambachtsschool. Het is in iedere geval een nieuwe ruimte, zo vertelt de commentator: “Peter Zwart, de man die in een klein kamertje jarenlang decors uitdacht, kreeg, met zijn medewerker Fokke Duetz en de andere leden van de staf, een ruim en nieuw vertrek, waar frisse ideeën konden worden uitgewerkt.” Waar dat “kleine kamertje” was, waar Zwart daarvoor zat, is dan waarschijnlijk het hoekhuis waar Van der Does ook nog even heeft gezeten.

Het is niet precies na te gaan wanneer de decorontwerpers naar de Ambachtsschool verhuizen, maar onderstaande foto’s uit de persoonlijke archieven van Peter Zwart en Fokke Duetz zijn gemaakt in of vlak voor 1958, te zien aan de ansichtkaart die rechtsboven op het prikbord achter Zwart is gestoken.

Hermeler, Zwart, Duetz, ca 1958

Duetz en Zwart in een decorbespreking, ca 1956

Duetz, Hermeler en Zwart in een decorbespreking, ca 1958

Fokke Duetz en Cor Hermeler aan het werk in de Ambachtsschool in Bussum

Duetz en Hermeler, ca 1958

Zoals op de foto’s hierboven te zien is, zijn er provisorische tussenwanden gemaakt op de eerste verdieping van de Ambachtsschool. Op het kantoor staat een bureau voor Zwart, een tekentafel, een tafel met de ‘blokken’ (miniatuurversies van de aanwezige praktikabels), een vergadertafel. Aan de muren hangen ingelijste decorschetsen. De grafici hebben op dezelfde etage een andere ruimte. Daar zitten in 1958 Jan van der Does, Ger van Essen en Hans Moolenaar. In 1959 wordt Massimo Gotz de vierde decorontwerper in vaste dienst bij de NTS en Jan van der Does stroomt ook door naar Decorontwerp. Ton Holst komt de grafische afdeling versterken.

In 1960 begint de afdeling Ontwerp sterk te groeien. Op onderstaande foto, gepubliceerd in de Leeuwarder courant op 4 juni 1960 is het al aardig vol op de grafische afdeling. Van links naar rechts zien we Ger van Essen (die Jan van van der Does opvolgt als chef van de onderafdeling), Ton Holst, Reina Nieland, Hans Moolenaar, Marcel van Woerkom en Jac Hey.

Leeuwarder courant, 4-6-1960

De verslaggever van de Leeuwarder courant schrijft: “Een bezoek aan de afdeling betekent een klimtocht door een holle ambachtsschool in Bussum, gebouwd tegen de oude Irenestudio (…). Langs steile trappen en door nauwe gangetjes komt men in het nokje van dit fantasieloze gebouw uit de vorige eeuw. We sjokken achter twee mannen aan, die enorme plasticpijpen naar boven sjouwen. “Daar maken ze boven van alles van”, zegt de portier geheimzinnig en dat kittelt onwillekeurig het duiveltje der nieuwsgierigheid in ons. Peter Zwart staat vlak achter de deur van zijn afdeling. Als een enorme wildeman met een haardos en een snor, die even nors aandoen als zijn manier van telefoneren.”

Het bezoek van de journalist en de fotograaf die bovenstaande foto’s nam, is zeer waarschijnlijk al voor mei 1960 geweest, want in mei verhuist de ontwerpafdeling naar de Emmastraat 54 in Hilversum. Jack Hey schrijft daarover: ” Een enorme verbetering van werkruimte, licht en lucht” (zie verder deze memo over maquettebouw tussen 1959 en 1962).

De begane grond van de Ambachtsschool is tot april 1960 in gebruik bij decorbouw. De vakgroepen bij decorbouw groeien veel harder dan de afdeling decorontwerp. In het nieuwe decorcentrum in een oude tapijtfabriek in Hilversum zijn aparte ruimtes voor alle verschillende vakgroepen. Zo zitten ze bij elkaar, zonder elkaar voor de voet te lopen.

De Ambachtsschool wordt nu geheel in gebruik genomen door de afdeling film. Deze afdeling verhuist pas in 1983 naar Hilversum en daarna wordt de Ambachtsschool gesloopt.

Sloop van de Ambachtsschool in 1983. Via Oneindig Noord-Holland, onh.nl

Heb je foto’s van de Ambachtsschool (interieur of exterieur) uit de periode 1956-1960? Of van de huisvesting van de decorontwerpers van voor 1958? Mail ze aan info@vormvanvermaak.nl of laat een reactie achter onder dit bericht.

Jan van der Does: verkeersbord en decors

Posted on 17 januari 2014 by Liselotte Doeswijk

Jan van der Does deed eind december in de garage nog een aantal interessante vondsten: decorschetsen, en onderstaand krantenknipsel. Dat soort opdrachten kwamen in de jaren vijftig op het bordje van de grafisch ontwerpers.

DSCF6121a

Verder zijn een aantal decorontwerpen boven water gekomen. Voor de De grote veroveraar bijvoorbeeld, van Peter Koen voor de NCRV. Deze dramaproductie is opgenomen op 21 februari en uitgezonden op 3 maart 1962. Het stuk gaat over Alexander de Grote en de meubels zijn allemaal speciaal voor deze productie gemaakt. In latere dramaproducties die in dezelfde historische periode spelen, zijn de stoelen en tafels nog een aantal keer gebruikt (let op het tafeltje uit Een idealist hieronder). De televisie-kritieken -begin jaren zestig worden nog bijna alle uitzendingen uitgebreid beschreven en besproken in de krant- zijn positief, ook de ‘rijke decors’ en ‘uiterst verzorgde aankleding’ vallen op. Veel lof ook voor Coen Flink, die de hoofdrol speelt.

62-3-3 De grote veroveraar Regie Peter Koen, NCRV Collectie Jan van der Does

Van der Does vond ook twee ontwerpen voor Een idealist van Jack Dixon uit 1963 voor de VPRO. Dit is een drama over koning Herodes. Op de foto’s uit de collectie van Beeld en Geluid zijn de schetsen en het resultaat te vergelijken. Dit programma is live uitgezonden op 17 januari 1963.

63-1-17 Een idealist Regie Jack Dixon Collectie Jan van der Does

63-1-17 Een idealist Regie Jack Dixon Collectie Jan van der Does

In de garage van Van der Does kwamen verder een serie decortekeningen onder het stof vandaan voor het programma Romeo en Julia, wederom van Jack Dixon. Van der Does: “Ik was altijd blij als hij weer langskwam, dan wist ik dat ik iets moois kon maken.” In dit geval gaat het net als de twee producties hierboven om een historisch setting, maar dit maal is het decor zeer sterk gestileerd. Dixon stond er op dat het decor en dus de schetsen in kleur gerealiseerd worden, dat was voor de acteurs prettiger. (Een van die acteurs was trouwens Herman van Elteren.) De theateruitvoering van Romeo en Julia is voor televisie teruggebracht tot 2 uur. Volgend De Telegraaf had de uitvoering “stijl en sfeer, waardigheid en bovenal ook romantiek en weemoed.” De recensent van Het vrije volk heeft wel het een en ander aan te merken, maar besluit als volgt: “Dank zij Dixons voortreffelijke regie, fraaie schermscenes en een stijlvol decor van JAn van der Does werd het geheel echter toch een televisiemanifestatie die er zijn mocht.” Meer (zwart-wit) foto’s van dit programma zijn te zien in de Beeldengeluidwiki.nl: Gallery:Romeo en Julia.

64-4-30 Romeo en Julia Regie Jack Dixon Collectie Jan van der Does

Tentoonstelling Herman van Elteren

Posted on 14 januari 2014 by Liselotte Doeswijk

Nog tot en met 2 februari te zien in De Speeltoren in Monnickendam: een overzichtstentoonstelling van Herman van Elteren. Met maquettes, kostuumontwerpen, beeldhouwwerken, bewegend beeld en meer uit de collectie van het Theater Instituut Nederland. Van Elteren (1928) is bekend als acteur en ontwerper in het theater, maar hij werkte ook korte tijd bij de Afdeling Decorontwerp van de NOS/NOB begin jaren negentig. De tentoonstelling is op zaterdag en zondag open van 11.00 tot 17.00.

Herinneringen aan: Wim Bijmoer

Posted on 2 december 2013 by Liselotte Doeswijk

In de rubriek ‘Herinneringen aan’ verhalen over decorontwerpers en ontwerpassistenten die er niet meer zijn. Deze keer: Wim (Willem) Bijmoer (1914-2000)

Freek Biesiot: “Willem Bijmoer was een theaterman en dat merkte je als hij in de buurt was. Grote gebaren, enorme stembuigingen, prachtige verhalen compleet met stemimitaties. Ko van Dijk kon hij goed nadoen, dan liet hij zijn stem bulderen. Hij was een bezeten tekenaar die tot tien enorme vellen op een dag volschilderde. Zijn talent had een keerzijde. Er waren maar enkele regisseurs die zijn enorme presence in de door hen gewenste richting konden sturen. Bovendien zijn zwierige schetsen niet altijd te vertalen in realiseerbare constructies van hout en schotten. De technisch tekenaars vervielen soms in wanhoop. Auk de Vries werkte vaak als zijn assistent, dat was een goede combinatie.”

Decorschets van Wim Bijmoer voor Café Chantant in het programma Hollandse glorie van Walter van der Kamp (AVRO, 1976). Decorontwerp voor deze productie deed Bijmoer samen met Theun van de Woestijne. Collectie: Cor Straatmeijer.

“Hier openbaarde zich het verschil tussen theater en NOS. Bij theater kan je als ontwerper meestal met een klein vast decorbedrijf werken, met directe verbindingslijnen en intensief contact. In vergelijking was de NOS een enorm en vaak bureaucratisch, onpersoonlijk bedrijf waar alles via papier geregeld moest worden. Om te voorkomen dat de tekeningen mooier waren dan het resultaat was Bijmoer vaak te vinden bij de jongens van de bouw.”

Leo Ooijkaas stuurde een herinnering op die daar mooi bij aansluit:”Wanneer Wim -Willem noemden wij hem- Bijmoer bij de voorbouw van een door hem ontworpen decor even kwam kijken hoe het ging, presenteerde hij alle bouwers die met het decor bezig waren een sigaret uit een net nieuw geopend pakje. Roken was toen nog heel gewoon en bijna iedereen rookte. Nadat het decor bekeken en besproken was liet hij altijd het geopende pakje op de werkbank achter als extraatje voor de jongens. Zonder er iets over te zeggen, alsof hij het gewoon vergeten was. Ik vond dit altijd typisch iets voor een oude sociaaldemocraat, maar het was ook een beetje vooroorlogs.”

Freek Biesiot: “Willem was tegen elke vorm van machts-baasjes gedrag en enorm loyaal aan de afdeling. Hij kon geweldig kankeren op de bureaucratische wantoestanden. Op vergaderingen zat hij grommend van ergernis zich te verbijten om dan plotseling met een sprankelende anekdote de hele spanning te laten wegvloeien.”

“Willem wist veel van kunstgeschiedenis. Op latere leeftijd ging hij geillustreerde boekjes maken van zijn reizen. Daarin tekende en schreef hij dan over de lokale architectuur, decoratieve patronen, kunstgeschiedenis van de streek. Zo onderwees hij de jonge ontwerpers een beetje.” Hieronder zie je een aantal pagina’s uit zo’n boekje van een reis naar Griekenland (uit de collectie van Beeld en Geluid).

This slideshow requires JavaScript.

Ook een herinnering of verhaal delen? Stuur een berichtje aan info@vormvanvermaak.nl of aan Freek Biesiot.

Jan P. Koenraads: Polygoon-decors

Posted on 28 november 2013 by Liselotte Doeswijk

Beeld en Geluid plaatst regelmatig fragmenten uit de omvangrijke Polygoon-collectie op YouTube, zoals afgelopen week een reeks items over film- en televisiestudio’s. We kunnen zien hoe Prins Bernard op 2 oktober 1967 de nieuwe studio’s in Hilversum opent met de formule: “attentie, cue orkest, camera een” en we krijgen een kijkje (in kleur) in het gerestaureerde Kasteel Nederhorst in Nederhorst den Berg waar de Toonder Studio gevestigd is (1973). Ook oudere filmstudio’s zijn te zien, zoals Cinetone in Amsterdam en Polygoon in Den Haag.

Laadt het filmpje niet? Klik hier

Op het moment van bovenstaande opnames (vermoedelijk rond 1950) werkt Jan P. Koenraads bij Polygoon. Hij begit er eind jaren dertig met het maken van titels en trucfilms en daarna doet hij ook artdirection en decorontwerp. Wellicht zijn het dus zijn tekeningen (en hand) die we zien en plaatst hij even later een wandje in de studio. Helaas is het lastig om de gelijkenis vast te stellen op basis van deze beelden. De decorschetsen lijken in ieder geval erg op de schetsen die Koenraads later maakte voor de NTS/NOS. Freek Biesiot bewaarde er een aantal en deze gaan samen met het archief van Biesiot in de loop van dit onderzoeksproject over naar Beeld en Geluid. Digitaal zijn ze al te zien in de gallery van Koenraads in de Beeldengeluidwiki. Heb je ook tekeningen of aquarellen van Koenraads in je bezit? Ik hoor graag van je.

decors polygoon (1)

Duidelijk herkenbaar in beeld is Koenraads in een ‘achter-de-schermen’-video uit 1975, ook uit de Polygoon-collectie. In deze reportage vanuit het decorcentrum van de omroep zien we daarnaast maquettebouwer Ton van Roemburg en enkele decorateurs, rekwisiteurs en decorbouwers bij de opnames van Swiebertje (NCRV) en de opbouw van De rode luitenant (aflevering van de serie Amsterdam 700, AVRO). Herken je een collega of jezelf? Laat een reactie achter onder de video of onder deze blogpost.

Hans Christiaan van Langeveld: Decorschetsen

Posted on 10 november 2013 by Liselotte Doeswijk

Het prive-archief van Jan van der Does bevat naast zijn eigen ontwerpen ook enkele ontwerpen van andere televisieontwerpers. Zo zat er in een envelopje een lijstje en een aantal foto’s van decorschetsen van Hans Christiaan van Langeveld.

Mapje met foto's van schetsen van Hans Christiaan van Langeveld

Van Langeveld werkt een korte periode als decorontwerper bij de NTS, van 1960 tot en met 1964. De kwaliteit van zijn werk blijft niet onopgemerkt. Roland de Groot, collega en destijds goed bevriend met Van Langeveld, herinnert zich dat tijdens een bezoek bij Van Langeveld thuis aan de Oudezijds Voorburgwal in Amsterdam opeens Wim Sonneveld en Friso Wiegersma aan de deur stonden. Of hij alsjeblieft het decor voor zijn nieuwe televisieshow wilde maken.

In 1964 besluit Van Langeveld met zijn vriend Frank van Raay naar London te emigreren. Ze hebben daar geen vaste betrekking, maar hopen als freelance decor- en kostuuumontwerper bij de BBC en voor theatergezelschappen te kunnen gaan werken. Voor zijn portfolio laat Van Langeveld een selectie decorschetsen fotograferen en bestelt hij een afdrukken van uitgevoerde decors. Op het lijstje in de enveloppe van Jan van der Does is precies na te gaan wat Van Langeveld beschouwde als zijn belangrijkste ontwerpen.

Op het lijstje staan natuurlijk de Rudi Carrell shows waar Van Langeveld bekend mee wordt. De uitzending met zangeres Esther Olfarim als zeemeermin op een onbewoond eiland wint in Montreux zelfs een Zilveren Roos. Maar tekeningen voor deze shows zitten er niet in de envelloppe, helaas. Ik hoop later nog op terug te komen op de Carrell-shows. De andere decorschetsen die Van Langeveld meenam naar Londen zijn hieronder te zien.

Allegretto: Annie get your gun (NCRV, 20-4-1963)
Dit Amerikaanse decor doet dienst tijdens een programmaonderdeel van Allegretto waarin Jenny Arean en Jacco van Renesse enkele liedjes zingen uit de musical Annie get your gun. Het programma is eerder opgenomen met behulp van telerecording en om die reden bestaat de uitzending nog. De pers is niet erg enthousiast, Het vrije volk noemt het programma “beter” dan de NCRV-uitzending een maand eerder, maar “nog niet goed”. Maar, schrijft de recensent: “Het uitstekende gebruik, dat regisseur Fred Benavente van de belichtingsmogelijkheden van Studio A in Hiversum maakte, vergoedde weer wat.”

Allegretto (1) 20-4-1963

Brigadoon (NCRV, 25-1-64)
Brigadoon is een klein stadje in de Schotse hooglanden waar de tijd in 1700 is stil komen te staan. De inwoners mogen het stadje niet verlaten want dan zal het ophouden te bestaan. Dat wordt natuurlijk een probleem als een Amerikaanse bezoeker verliefd wordt op een meisje uit het sprookjesachtige stadje. Brigadoon is een monsterproductie met veel rollen (die onder meer vertolkt worden door Jenny Arean, Eric van der Donk, Luc Lutz, Ellen van Hemert, Jacco van Renesse, Rien van Nunen, Joeki vd Valk, John Leddy, Maarten Kapteijn), een koor, een orkest, het Scapinoballet, en The Gay Twens olv Kitty Knappert. Er werken meer dan zestig mensen aan en er zijn een kleine honderd kostuums voor nodig. Er zijn meerdere opnamedagen in Studio A voor nodig om alle massascenes (op een marktscene lopen zo’n zeventig mensen rond) op te nemen. Die opnames worden op Ampex vastgelegd en op 25 januari uitgezonden. Die uitzending is vervolgens weer op film opgenomen (Beeld en Geluid, DocId 114246).

Brigadoon (NCRV, 25-1-64) Collectie Jan van der Does

Het onbegrepen geluk (AVRO, 27-2-64)
Opgenomen in de kleine Vitus studio in Bussum is dit spel heel wat bescheidener van opzet dan Brigadoon. Het televisiespel is uitgezonden als onderdeel van het vrouwenprogramma op donderdagmiddag van de AVRO en gaat over een man die bij een ongeluk een kind heeft overreden. Het is nergens besproken of gerecenseerd, maar het is waarschijnlijk toch wel in de smaak gevallen, want op 30-6-1964 is het spel nog eens herhaald tijdens de experimentele uitzendingen op het tweede net.

het onbegrepen geluk

De roof van de gordel (AVRO, 27-2-1964)
Op dezelfde avond als Het onbegrepen ongeluk,maar dan ‘prime time’, is televisiespel De roof van de gordel te zien. Het tv-spel, een vertaling van het verhaal van Benn Levy, is losjes gebaseerd op de negende opdracht van Herakles: het roven van de gordel van de Amazones. Femke Boersma en Ina van Faassen spelen de Amazonekoninginnen waar Hans Croiset en Wim van Rooy als Herakles en Theseus langzaam verliefd op worden. Dat bevalt Hera en Zeus uiteraard niet en die weten ten slotte toch een oorlog te forceren. Het televisieregiedebuut van Jan Retel wordt ook van te voren op Ampex opgenomen. Van Langeveld maakt drie prachtige decorschetsen. Op de foto’s die in de kranten staan, is daarvan maar weinig terug te zien, maar de uitzending is er nog wel.

De roof van de gordel (AVRO, 27-2-1964) Collectie Jan van der Does

De tijd, 27-2-1964

Nieuwsblad uit het noorden, 28-2-1964

Brieven van een dichter (KRO, 16-4-1964)
Luc van Gent regisseert dit televisiespel, gebaseerd op The Aspern papers, dat vooral opvalt omdat een van de hoofdrollen wordt gespeeld door de 87-jarige actrice Jacqueline Royaards-Sandberg. Ze speelt een vrouw die in haar jonge relatie een affaire had met een dichter. Een essayist probeert met een list de liefdesbrieven die zij daarvan bewaard in handen te krijgen. Daarbij wordt het nichtje -misschien wel de dochter van de dichter- verliefd op hem. Hij beantwoordt die liefde niet en zij verbrandt de brieven. Van Langeveld zorgt voor een Venetiaans palazzo met mooie doorkijkjes.

Brieven van een dichter (KRO, 16-4-1964) Collectie Jan van der Does

Vadertje Aarde (NCRV, 16-5-1964)
Musical geschreven en geregisseerd door Willy van Hemert en opgenomen in de grote nieuwe studio A. Een vliegende schotel met Coen Flink en Jacco van Renesse raakt uit koers en komt op de aarde terecht. Aan boord is ook verstekelinge Jenny Arean, een ‘ontaard’ meisje. Gelukkig voor haar komen ze in een omgekeerde wereld, waar onder andere de man-vrouw verhoudingen omgedraaid zijn. Als de twee astronauten zich in gaan zetten voor het mannenstemrecht loopt het natuurlijk uit de hand.

Vadertje Aarde (NCRV, 16-5-1964) Collectie Jan van der Does

Hotel Het paradijs (AVRO, 18-5-1964)
Deze klucht van George Feydeau draait om de ‘overspelige liefde’ en is volgens de aankondiging in de Katholieke krant niet erg geschikt voor jeugdige kijkers. Er worden relatief veel toneelstukken van Feydeau op televisie gebracht en Van Langeveld ontwerpt al eerder een decor voor Die vrouwtjes van de wereld (VARA, 3-10-1963, regie Loet Steenbergen). Deze belle-epoque stukken zijn vaak een beetje ondeugend of zelfs pikant. Deze uitvoering wordt geregisseerd door Walter van der Kamp. Na het stuk is een herhaling uitgezonden van de Rudi Carrel show met Esther Olfarim. Weer twee Van Langeveld-decors op een avond dus.

Hotel Het paradijs (AVRO, 18-5-1964) Collectie Jan van der Does

De derde (AVRO, 18-6-1964)
Van dit televisiespel onder regie van Jan Retel met Eric Schneiders, Pim Dikkers en Annette Nieuwenhuyzen is geen opname bewaard gebleven, waarschijnlijk omdat het een rechtstreekse uitzending betreft. Het is een Amerikaans stuk en speelt zich af in het huis van een familie waar een geestelijk gestoorde man zich in weet in te dringen.

De derde (AVRO, 18-6-1964) Collectie Jan van der Does

De buurman (KRO, juli 1964)
Dit spel speelt in Parijs. Een jonge studente heeft een akelige droom over een psychopatische buurman. De huiskamer op de onderstaande schetsen lijkt me iets luxueuzer en ruimer dan de gemiddelde Parijse studentenkamer, maar het halletje met dramatische lichtval is zeker een mooie set voor een nachtmerrie.

De buurman (KRO, juli 1964) Collectie Jan van der Does

Zomeravondmelodie (AVRO, 4-7-1964)
In dit showdecor zingt Jo Leemans een aantal bekende liedjes. Te gast zijn zanger Louis Neef en diverse muzikanten. Ton Lensink draagt teksten voor van Ernst van Altena. “Zoete melodietjes” die “aardig en vriendelijk gebracht worden. Men behoeft er geen tv voor te hebben”, staat er in het Limburgs Dagblad. Een andere krant weet toch iets aardigs te melden:”Theo Ordeman diende het geheel tintelend en met fantasie op.”

zomeravondmelodie

Eve Boswell (AVRO, 26-9-1964)
Dit decorontwerp is in deze verzameling atypisch te noemen omdat het vrij abstract is. De Zuid-Afrikaanse zangeres Eve Boswell is in mei 1964 in Nederland op bezoek voor AVRO-radio- en televisieopnames. De opnames vinden plaats in de Cinetone-studio’s in Amsterdam. Er is voor de show van 40 minuten drie dagen aan studiotijd beschikbaar. Het lijkt even mis te gaan als de vocaliste keelpijn krijgt: “De dokter heeft me een soort doping gegeven, aangezien ik anders niet verder had kunnen zingen”, vertelt Boswell aan De Telegraaf. Televisiekijkers moeten daarna nog vier maanden wachten tot haar show uitgezonden wordt. De regie is van Theo Ordeman.

eve boswell

Biederman en de brandstichters (VARA, 12-11-1964)
Dit is een cynisch stuk van Max Frisch. Een man die overtuigd is van de goedheid van de mens laat twee vreemdelingen in zijn huis. Zij zijn echter niet te vertrouwen en steken het huis in de brand. Willy van Hemert schrijft in zijn memoires (Bekijk het maar: 25 jaar televisiebelevenissen, 1976) dat het een Belgische productie is. Dat niet het hele huis op de schets staat klopt, het huis is grotendeels doorzichtig. De brand wordt visueel gemaakt door catcrackers, gashouders en tanks die om het huis staan opgesteld. De brandweerlieden zijn dansers die op een vorkheftruck binnen komen rijden. “En laat niemand zeggen, dat er in ‘t Vlaanderland geen talent huist”, schrijft van Hemert.

Biederman en de brandstichters (VARA, 12-11-1964) Collectie Jan van der Does

Vadertje Langbeen (NCRV, 14-11-1964)
Daddy Long Legs is geschreven door Jean Webster en verschillende malen verfilmd, ook voor een Nederlands publiek door Friedrich Zelnik met Lily Bouwmeester in de hoofdrol (1938). Willy van Hemert bewerkt het verhaal tot een televisiemusical. De hoofdrollen zijn voor Jenny Arean als kostschoolmeisje dat verliefd wordt op haar rijke weldoener. Maar daar komt ze natuurlijk pas aan het einde van het verhaal achter. De weldoener wordt gespeeld door de succesvolle Amerikaans-Nederlandse acteur John van Dreelen (in Nederland bekend als (zoon van) Jack Grimberg). Van Dreelen is bijna verhinderd omdat de opnames voor de Amerikaanse film Von Ryan Express uitgesteld worden. Zijn tegenspeler Frank Sinatra heeft er voor gezorgd dat Van Dreelen toch op tijd naar Nederland kon komen voor Vadertje Langbeen, zo schrijft De Telegraaf.

This slideshow requires JavaScript.

Nacht in de middag (NCRV, 28-10-1965)
Dit televisiespel ligt lang op de plank, -Van Langeveld is waarschijnlijk al lang en breed in Londen- want tussen opname en uitzending zit bijna een jaar. Het is geen vrolijke kost, het verhaal van Arthur Koestler gaat over de verstikking van de dictatuur in Stalins Rusland. Het speelt zich, zoals op de plattegrond te zien is, grotendeels af in de gevangenis.

nacht in de middag

Pien Duetz over Fokke Duetz

Posted on 2 november 2013 by Liselotte Doeswijk

Fokke Duetz ca 1960

Fokke Duetz (1910-1989) is van maart 1955 tot zijn pensioen in 1975 decorontwerper geweest bij de NTS/NOS. Hij was de tweede televisiedecorontwerper in Nederland en kwam, net als Peter Zwart en Jan P. Koenraads, uit de filmwereld. Ik sprak met zijn dochter Pien Duetz:

“Mijn ouders zijn beide geboren in Indonesië en op hun twaalfde naar Nederland gestuurd voor school. Maar toen kenden ze elkaar natuurlijk nog niet. Mijn vader werd goed verzorgd, in zijn vroege jeugd door zijn baboe en later in Den Haag door zijn tante en nichtjes. Gooide zijn kleren overal neer en bekommerde zich nergens om. Dat was snel voorbij toen hij met mijn moeder trouwde.

Mijn moeder zat op een dag in de tram, zag hem lopen en dacht ‘dit wordt hem’. Later kwam ze hem tegen op een feest van een vriendin die net als hij op het conservatorium zat. Sindsdien was het aan. Zijn toekomstige schoonouders vonden het helemaal geen goed idee. Na zijn studie aan het conservatorium ging hij nog naar de kunstacademie. Daar was natuurlijk geen droog brood mee te verdienen. Later vertelde hij ons een mooi verhaal over zijn studententijd. Aan het eind van een feest of wilde avond zetten zijn studiegenoten de punt van zijn paraplu in de tramrails, anders kon hij niet meer thuis komen. Dat verhaal hebben mijn broers, zus en ik nog vaak aangehaald toen we zelf die leeftijd bereikten.

Mijn vader werkte bij Cinetone en de Toonder Studio lag daarnaast. Over en weer was er veel contact, hij heeft daar ook gewerkt en kende Marten Toonder. Waarschijnlijk is hij zo in contact gekomen met Peter Zwart die daar ook nog regelmatig werkte begin jaren vijftig. Mijn oudste broer Fokke heeft gefigureerd in de Amerikaanse televisieserie die bij Cinetone gefilmd werd, net als mijn vader trouwens, die is op foto’s te zien als gevangene. Hij werd later cameraman, net als mijn jongste broer Evert, die werkte voor de Fabeltjeskrant. Mijn zus Carla kwam ook bij de televisie terecht, zij werd scriptgirl bij de NCRV, productieleider zouden we nu zeggen. Ze zijn alle drie al overleden.

De artdirector als boef in Secret File USA. Collectie Pien Duetz

Figurantenrol voor Fokke jr. (midden) in Secret File USA. Collectie Pien Duetz

Buitenopnames voor Secret File USA, 1954. Collectie Pien Duetz

Buitenopnames voor onbekende Cinetone-productie. Collectie Pien Duetz

Penraat en Duetz in het Vrije Volk van 13-3-1954. Collectie Pien Duetz

Duetz en Penraat het Vrije Volk van 18-3-1954. Collectie Pien Duetz

Rechts staat mogelijk Robert Alda, de hoofdrolspeler van Secret File USA. Collectie Pien Duetz

Links van Duetz staat regisseur Gerard Rutten, rechts editor Lien d’Oliveryra (waarschijnlijk Sterren Stralen Overal). Collectie Pien Duetz

Mogelijk met Penraat (of Rutten?) en d’Oliveryra in de kar (waarschijnlijk Sterren Stralen Overal). Collectie Pien Duetz

Setfoto voor Secret File USA (?). Collectie Pien Duetz

Setfoto’s voor Secret File USA, rechtsonder Fokke jr. Collectie Pien Duetz

Extra informatie bij deze fotogallery: In 1954 filmt Cinetone 24 afleveringen van een half uur van de spionageserie Secret File USA. Deze serie is bestemd voor de Amerikaanse televisie. Fokke Duetz is samen met verzetsheld en architect Jaap Penraat verantwoordelijk voor de artdirection van de serie die in 24 weken opgenomen moest worden. Er zijn ook twee foto’s van Duetz met regisseur Gerard Rutten en editor Lien d’ Oliveyra. Daarmee werkte hij aan de succesvolle film Sterren stralen overal (1953). De foto’s hierboven komen (muv de knipsels) uit het prive-archief van Pien Duetz, fotograaf is niet bekend.

Pien Duetz: “Ik ben in 1949 geboren als vierde kind in het gezin. We woonden tot mijn negende in Amsterdam en zijn toen verhuisd naar Bussum. Tot mijn zevende heb ik mijn vader amper gezien. Ja, in het weekend, maar dan zat hij altijd te lezen. Ik weet dus niet zo heel veel van zijn werk toen, dat vind je als klein kind ook helemaal niet zo interessant. We hadden wel in de gaten dat hij bekend was, zeker in Bussum. Mijn broer Evert werd altijd gevraagd of zijn vader dé Fokke Duetz bij de televisie was. Ze wilde allemaal de studio bezoeken. Mijn broer was het op een moment zat en heeft toen gezegd: “nee, mijn vader is TumTum-koning”. Ook niet handig want toen wilden ze allemaal snoepjes van hem.

In Bussum kan ik me de Ambachtschool nog wel herinneren. Het was een raar vierkant gebouwtje met een gangetje naar studio Irene. Ze zaten op de tweede of derde verdieping en het was er echt een zooitje. Ik zat daar af en toe te tekenen bij Hans Moolenaar. Die kenden wij uit Amsterdam, het was de zoon van onze kruidenier. Via Fokke is hij op de grafische afdeling gekomen. Toen Hans pas getrouwd was met Rina hebben ze nog op ons opgepast. Hans bewaarde al mijn krabbels alsof ze heel speciaal waren, maar ik kon helemaal niet tekenen. Een lieve man was dat. Een paar van de andere ontwerpers kan ik me nog wel herinneren, Cor Hermeler, Massimo Götz en Roland de Groot. Gerardo Porto zei altijd, als een decor te groot of te klein bleek te zijn, gewoon: “stukje erbij, stukje eraf, geen probleem!” Dat vond ik zo’n grappige man.

Fokke Duetz en Cor Hermeler aan het werk in de Ambachtsschool in Bussum. Collectie Pien Duetz

Mijn vader en Peter Zwart waren echt tegenpolen, maar konden wel heel goed met elkaar overweg. Ook de families, we kwamen bij elkaar over de vloer. Zowel Zwart als mijn vader deden trouwens precies wat ze wilden en kregen alles voor elkaar. Mijn vader deed dat op een hele gerafineerde manier. Hij was rustig en geduldig, wilde iedereen te vriend houden. Peter Zwart was ongeduldig en kon goed driftig worden. Hij had regelmatig maagbloedingen en mijn vader nam het als tweede man dan over. Hij is ook even officeel chef geweest maar hij was geen leiderschapsfiguur. Mijn vader vond de begin periode bij de televisie heerlijk, het was heel ambachtelijk, hij en Peter Zwart bouwden en schilderde zelf ook mee. Daarna, in Hilversum, werd het allemaal zo groot. Dan moest hij een formulier invullen als hij een nieuw potlood nodig had. Dat vond hij verschrikkelijk.

Bij zijn pensionering heeft de afdeling, waarvan veel mensen ook uit Indië kwamen, een uitgebreide rijsttafel bereid. Daarna heeft hij nog even als freelancer gewerkt, maar die inkomsten gingen regelrecht naar de belasting, dus dat zag hij op een gegeven moment niet meer zitten. Hij heeft op zolder ruimte gemaakt voor een atelier en is voor het eerst sinds zijn studententijd weer vrij werk gaan maken. In enorme hoeveelheden: schetsen, portretten en veel spirituele werken. Zo heeft hij voor alle kinderen een mandala gemaakt. Hij had onze namen achterop gezet en zonder dat te weten kozen we allemaal ons eigen schilderij uit. Mijn moeder was erg bezig met astrologie. Ze hebben nooit echt bij clubjes of stromingen gehoord, ze lieten ons daarin ook helemaal vrij. Mijn vader paste ook niet beter bij de ene omroep dan bij de andere, maar dat gold meestal ook voor de regisseurs. Dat was ook apart volk.

Fokke Duetz ca 1985. ANP

Op de oude foto’s heeft mijn vader echt zo’n blote-billen gezicht. Ik ben op mijn negentiende een tijd gaan reizen, naar Canada en de Verenigde Staten en in die tijd heeft hij zijn snor en bakkebaarden laten staan. Mijn moeder schreef me daarover, ze vond dat hij het in ieder geval niet weg mocht scheren voordat ik terug was. We vonden dat het gewoon heel goed bij hem paste. Net als het chokertje dat hij ging dragen, dat heeft hij tot zijn dood volgehouden. Zijn droge gevoel voor humor behield hij ook tot op zijn sterfbed. Hij vroeg om een sigaret, hij had al een week niet gerookt, terwijl het altijd een zware roker is geweest. Mijn broer ging een sjekkie draaien, maar mijn vader zei: “doe maar een filtersigaret van Pien, ik moet toch aan mijn gezondheid denken.” Hij nam er nog een glas wiskey bij. De volgende dag is hij overleden.”

Tijdens het bezoek liet Pien Duetz een aantal foto’s zien, zoals de bovenstaande foto’s uit de Cinetone-periode (1945-1953). Onderstaande foto’s van een maquette en van Duetz aan het beeldhouwen zaten ook tussen deze stapel en zijn dus hoogstwaarschijnlijk ook uit deze periode. Heb je meer informatie over deze maquette, het beeld, of de Cinetone-foto’s? Laat een reactie achter onder dit bericht.

Maquette van Fokke Duetz en Peter Zwart voor Liefde en list (AVRO, 21-6-1955). Collectie Pien Duetz

Fokke Duetz aan het beeldhouwen. Collectie Pien Duetz

Meer lezen over Fokke Duetz:

Biografie, oeuvrelijst en gallery met decorschetsen in de Beeldengeluidwiki.nl
Interview in DTF Magazine (1-10-1981)

Wil je je herinneringen aan Fokke Duetz met me delen of heb je aanvullingen, stuur me dan een mailtje of bel even.

Het begin: Dorus van der Linden

Posted on 21 oktober 2013 by Liselotte Doeswijk

Begin bij het begin: de sollicitatie. Hoe komen de decorontwerpers binnen bij de NTS? Wat wordt er van hun verwacht? En wat is hun eerste indruk of ontwerp? De tweede sollicitatie in deze rubriek is van Dorus van der Linden:

Ik was afgestudeerd aan de Koninklijke Academie voor Kunst en vormgeving in ‘s-Hertogenbosch in 1964 en heb na mijn eindexamen geprobeerd werk te vinden bij diverse uitgeverijen in Amsterdam (Arbeiderspers/Querido/Bezige Bij) omdat de reclame, waar de meeste van mijn mede-studenten werk zochten en vonden, mij in het geheel niet trok. Na een aantal vage toezeggingen, waar toch weinig vervolg op kwam, ben ik met grafisch werk van de academie, op mijn motortje vanuit Nijmegen naar de boekenbeurs in Antwerpen gereden waar ik met half bevroren vingers van stand naar stand ging, maar aan het eind van de dag had ik wel drie opdrachten binnen. In de periode daarna heb ik een aantal omslagen ontworpen vooral voor de Standaard Uitgeverij en Uitgeverij Lannoo in Tielt.

Omdat schoonvaders hun dochter in die tijd alleen wilden afstaan aan jongemannen met vast werk, solliciteerde ik als grafisch ontwerper op een vacature van de NTS. Ik werd uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek in Hilversum in de villa van Personeelszaken aan de Insulindelaan. Daar gearriveerd zaten in een wachtkamer een aantal gegadigden met vooral veel maquettemateriaal. Daar stak mijn mapje met grafische ontwerpen mager en flets tegen af. Pas dáár hoorde ik ook dat het om een vacature voor een decorontwerper ging. Ik heb mij gemeld bij de receptie en gezegd dat er waarschijnlijk een fout was gemaakt. Ze zou “binnen even horen” maar ik moest maar wachten omdat men toch mijn werk wilde zien. Toen ik werd binnengevraagd zaten daar Peter Zwart, Jan van der Does, Jeanette Elders (assistente van Arie van den Dool) en Dhr. Achterberg van Personeelszaken.

Lijnets van Dorus van der Linden, 1964 – prive-archief Dorus van der Linden (klik op de afb voor een vergroting)

Ik legde mijn grafisch werk uit op de grond en Peter Zwart nam onmiddelijk een klein lijn-etsje (zie hierboven) ertussenuit en begon dit aandachtig te bestuderen. “Jongen”, zei hij tegen mij, “jij bent aangenomen!” Jan van der Does was het hiermee duidelijk niet eens: “Peter, er komen morgen nog meer mensen solliciteren hoor.” “Jongen, laat ze maar kletsen, jij krijgt die baan”, zei Peter Zwart en zowaar, enkele weken later stapte ik op de hoek van de Emmastraat een villa binnen als “aankomend decorontwerper D”. Ik dacht toen, als ik eenmaal binnen ben, kan ik misschien overstappen naar grafisch ontwerp. Decorontwerpen bleek véél leuker!

Ingewerkt ben ik door Massimo Götz, die mij direct een groot ornament liet ontwerpen voor een nationaal programma in de RAI in Amsterdam waar Koningin Juliana en Prins Bernhard in de zaal zaten. Op mijn vraag of ik bij de opbouw van het decor in de RAI mocht zijn, werd door Massimo negatief gereageerd. Als gevolg liep ik op de avond van de uitzending door donker Bussum (waar ik op kamers woonde, zonder TV) langs de verlichte ramen te gluren om iets van “het ornament” in de RAI te kunnen zien. Bijna aan het eind van mijn carriere als ontwerper zat ik in Tuschinski bij de premiere van De Aanslag in de Koninklijke loge met Koningin Beatrix en Prins Claus. Gerechtigheid!

Ook je verhaal over je sollicitatie of eerste werkdag delen op het blog? Mail of bel je verhaal door aan Liselotte.

Peter Zwart: decorschetsen

Posted on 19 oktober 2013 by Liselotte Doeswijk

Binnenkort ga ik op bezoek bij de kinderen van Peter Zwart, maar in 2012 was ik al langs geweest bij zijn kleindochter Anne-Mieke Bovelett. Een aantal ontwerpen uit haar collectie heb ik hier al eerder gepubliceerd (kostuumontwerpen, een decorschets voor een tv-bewerking van het dagboek van Anne Frank, een aantal grafisch ontwerpen, storyboards en schetsen voor een herkenningsfilmpje voor de VARA uit 1951 en een schets voor het herkenningsbeeld van de NTS). Maar ik zag bij Anne-Mieke nog een aantal decortekeningen die ik jullie niet wil onthouden.

KRO ramen (1955)
Deze drie ontwerpen zijn voor ramen die dienen als achtergrond bij godsdienstige televisiepreken van de KRO. We zien ‘Bruiloft te Kana’ (ongedateerd), ‘St. Jozef’ (3-3-1955) en ‘Aan alles komt een einde’ (10-11-1955). Op deze laatste tekening staat Pater Simon Jelsma (1918-2011) vermeld die in die jaren dagopeningen en -sluitingen voor de KRO uitzendingen verzorgt. Op de foto zien we Jan van der Does met links een deel van zo’n raam.

This slideshow requires JavaScript.

Skymasters Show (AVRO, 12-12-1957)
Decorschets voor een muzikaal programma voor AVRO’s dansorkest The Skymasters. Dit is pas hun tweede optreden voor de televisie, maar er zouden er nog velen volgen. Greetje Kauffeld en Karel van der Velden zijn de solisten. Op de schets staat ‘decor scene 1’ geschreven wat zal betekenen dat er meerdere sets voor deze show zijn gebruikt.

Skymasters show

Gilbert en Marcelin (NCRV, 31-7-1958)
Een schets voor het decor bij deze eenakter van Paul Geraldy, vertaald en geregisseerd door Henk Rigter voor de NCRV. De straatarme Marcelin (of Marcellin, gespeeld door Jan Retel) wil zijn steenrijke vriend Gilbert (Frans van der Lingen) om een lening vragen, een onaangename vraag die de vriendschap onder druk zet. De kwestie leidt volgens de recensent van De Arbeiderspers niet echt tot spannende televisie: “[Henk Rigter] gaf namelijk voortdurend close-ups van de twee mannen, die elkaar steeds nadrukkelijk zaten te bekijken: een half uur lang” (De Arbeiderspers, 1-8-1958). Vanwege de close-ups zal het decor ook niet veel in beeld zijn geweest.

Gilbert en Marcelin

S-14 vermist (NCRV, 7-5-1959)
Twee schetsen van het interieur van een onderzeeboot: de officiersmess en een gang met waterdichte deur en ontsnappingscompartiment. Dit televisiespel is gebaseerd op een toneelstuk van Kenneth Woolard en in het Nederlands vertaald en bewerkt tot een scenario door Gerard Rekers. Het stuk heeft niet bepaald een happy end. Drie bemanningsleden in een gezonken onderzeeer sterven na vergeefs wachten op een reddingsactie een akelige dood. Van een eerdere uitzending in 1957 was geen telerecording gemaakt maar de NCRV wilde het stuk toch opnieuw op de televisie brengen. Dus wordt het spel in 1959 gewoon opnieuw gemaakt bijna dezelfde cast. Regisseur Max Douwes gaat van te voren op bezoek bij de Onderzeedienst in de haven van Rotterdam om sfeer te proeven en de technische details te goed te krijgen. De marine werkt graag mee, de acteurs krijgen een rondleiding en de marine verschaft zelfs tekeningen van de boot. De schetsen van Peter Zwart zijn niet gedateerd, ze kunnen dus voor 1957, voor 1959 of voor beide uitzendingen zijn gebruikt.

This slideshow requires JavaScript.

Het boek van de maand (AVRO, 18-6-1959)
Het stempel op deze decorschets is van 27 mei en op 18 juni staat het decor in studio Irene of Vitus. Hoewel de schets ook het stempel ‘definitief’ heeft, is er door iemand, mogelijk de decorateur, wat aan gewijzigd. ‘Antieke schrijftafel’ en ‘ander lampje’ staat er geschreven. Deze eenakter is een Nederlandse bewerking van het blijspel Book of the month van Basil Thomas en is voor de AVRO geregisseerd door Walter van der Kamp. Het programma is bewaard dankzij telerecording.

Het boek van de maand

Goede reis (AVRO, 20-8-1959)
Luchtige zomeravondcomedie onder regie van Water van der Kamp naar het verhaal La Pretentaine van Jacques Deval. Martine (Lies Franken) en Raoul (Pim Dikkerts) reizen ieder naar Amerika om daar het geluk te vinden. Martine is op zoek naar een rijke man en Raoul reist de vrouw van zijn dromen achterna. We zien op de schetsen van Peter Zwart het promenadedek, en een zeer modern ingericht kantoor van de purser en een eerste klasse hut.

This slideshow requires JavaScript.

Ontmoetingen met het geluk (VARA, oktober 1959)
Een serie van drie eenakters met dans van de VARA, geschreven en geregisseerd door Willy van Hemert. In deel een, getiteld Total loss ontmoeten twee zwervende ouder mensen elkaar op een autokerkhof. Hanny van Leeuwen en Rudi van Danztig dansen het ballet Herfst in een choreografie van Van Danztig. In het tweede deel, Huis zonder dak, gaat een oud echtpaar terug naar hun vroegere woning waar de vrouw het verleden opnieuw beleeft. Over de dans is niets bekend. De zwaan, het derde deel gaat over het armoedige bestaan van een oude kermisexploitant en zijn vrouw. Marianne Hilarides en Jaap Flier dansen ‘De maan in de trapeze’ in een choreografie van Hans van Manen. Kunstenaar/vormgever Frans Deckwitz (1934-1994) werkte mee aan het decorontwerp en ontwiep de kostuums. De foto’s van De zwaan zijn gemaakt door Henk Lindeboom van persbureau Anefo.

This slideshow requires JavaScript.

De eerstgeborene (NCRV, 1956 en 1959)
Televisiespel van de NCRV naar een toneelstuk van Christofer Fry over het conflict van Mozes en de farao van Egypte. Het stuk is eerder uitgezonden in 1956 met een andere cast. Maar beide keren is de regie van Peter Koen en zijn de decors van Peter Zwart. Het verschil tussen de twee decors is groot als je de tekeningen hieronder met de setfoto’s van de opnames in 1956 vergelijkt (hier te zien).

This slideshow requires JavaScript.

Zout der aarde (KRO, 24-3-1960)
Televisiespel geschreven door Jan Naaykens over een missionaris die ondergedoken is in de jungle in de Philipijnen tijdens de Japanse bezetting. Op de tekeningen zien we het interieur en exterieur van zijn hut. De rest van de studio werd omgebouwd tot een woeste jungle. Frits Butzelaar die de eenzame missionaris speelt, heeft voor de rol zijn baard laten staan, schrijft De Telegraaf. Verder heeft de regisseur veel moeite gedaan om echte uniformen te regelen voor de Amerikaanse soldaten die op de hut stuiten. “Een probleem was nog”, aldus Wim Bary, “dat de uniformen van de soldaten er uit moesten zien alsof zij al lang in de hitte gedragen waren. Die soldaten transpireren ten slotte in deze weken en hun kleding lijdt daar uiteraard onder. Gistermiddag heb ik, om dit zo veel mogelijk te benaderen alle soldaten op een rijtje gezet. Iemand van de decorafdeling heeft hun kleding toen met een grijze verfspuit bespoten en het resultaat is voorbeeldig” (De Telegraaf, 24-3-1960).

This slideshow requires JavaScript.

Oscar (AVRO, 3-3-1960)
Decorschets voor een vaudeville met een onnavolgbaar plot rondom een koffer diamanten, dat volgens de televisierecensenten zeer aanstekelijk en smaakvol was. De regie is in handen van Ton Lensink. De bezetting is dezelfde als in het gelijknamige theaterstuk. Dat het televisiespel in de smaak valt is niet verwonderlijk, het stuk werd daarvoor al 200 maal gespeeld door de Nederlandse Comedie. Een vergelijking tussen de setfoto’s (meer setfoto’s hier) leert dat er veel zaken letterlijk zijn gevolgd, maar dat er ook wel wat veranderingen zijn. Het ronde telefoontafeltje is een secretaire geworden en de deur rechts is op de set als een open doorgang gebouwd voor een ruimtelijker effect.

This slideshow requires JavaScript.

Ik zie dubbel

Posted on 15 oktober 2013 by Liselotte Doeswijk

Als je grote hoeveelheden decorfoto’s bekijkt dan ga je op een moment dubbel zien. Niet verwonderlijk want het NOS rekwisietenmagazijn was niet onmetelijk. En dus zie je in die vele honderden televisiedrama’s, eenakters en opera’s wel eens bekende stoeltjes of dezelfde schouw voorbij komen.

This slideshow requires JavaScript.

Vorm van vermaak

Liselotte Doeswijk

Category Archives: 1960-1969

Lokatie: Ambachtsschool (1956-1960)

Jan van der Does: verkeersbord en decors

Tentoonstelling Herman van Elteren

Herinneringen aan: Wim Bijmoer

Jan P. Koenraads: Polygoon-decors

Hans Christiaan van Langeveld: Decorschetsen

Pien Duetz over Fokke Duetz

Het begin: Dorus van der Linden

Peter Zwart: decorschetsen

Ik zie dubbel